Furnirski zid koji zaustavlja buku
Buka od drumskog i železničkog saobraćaja, aerodroma i iz drugih izvora predstavlja veliki problem u urbanim sredinama. Nivo buke se može smanjiti sadnjom drvoreda ili drugog zelenila i postavljanjem zvučnih barijera od različitih materijala. Najčešće se koriste beton, cigla, metal, a u nekim slučajevima
namenski konstruisana drvena zvučna barijera.
Prefabrikovana drvena zvučna barijera od impregnisanog kompozita sastavljenog od kombinacije masivnog drveta i furnirske ploče testirana prema standardima ASTM E-90 pokazala je bolja zvučna svojstva u poređenju sa zidovima od betona, cigala ili drugih skupljih rešenja. Pored toga, zvučna barijera može imati maksimalnu visinu od 9 metara i može da podnese udare vetra do 2,87 kPa. Merenja nivoa buke u jednom američkom gradu pokazala su efikasnost drvene
zvučne barijere. Nivo buke meren je u vreme najgušćeg saobraćaja između 16 časova i 18 časova, pri procenjenoj brzini saobraćaja od 95-100 km/h. Kontrolna merenja su vršena na referentnoj tački iznad samog zida kako bi se ustanovio dominantni nivo buke od saobraćaja na autoputu i to bez uticaja bilo kakvog
drugog izvora buke. Ustanovljeni nivo buke od saobraćaja iznosio je 81 dBA. Nivo buke iza zida meren na dve lokacije iznosio je 64 dBA i 60 dBA respektivno. Zvučna barijera na bazi kompozita drveta pokazala se efikasnom jer je nivo buke smanjen za 11 dBA odnosno 7 dBA u zavisnosti od lokacije merenja.
Detalji konstrukcije
Zid koji umanjuje buku je konstruktivni sistem koji se sastoji od impregnisanih stubova i prefabrikovanih drvenih panela. Stubovi su izrađeni od impregnisanog i profilisanog Parallam-a. Paneli koji čine zid sastoje se od impregnisane drvene ispune u širinama od 2,4m, 3,6m ili 4,8m koja je sa obe strane obložena impregnisanom furnirskom pločom tipa T 1-11. Uobičajena debljina panela je 68mm i pričvršćeni su za stubove duž kanala pomoću stega. Impregnisani stubovi od Parallam-a drže unutrašnju slojevitu ispunu u maksimalnoj izloženoj visini od 7,2m (u ograničenim uslovima može se postići visina od 9m). Stubovi
su ugrađeni u zemlju u dubinu koja, grubo, iznosi polovinu izložene visine zvučne barijere i učvršćeni kamenom ili betonom. Sam materijal od koga su izrađeni stubovi je izuzetno trajan.
Područja primene: autoputevi, stambeni kompleksi, trkačke staze, industrijske zone, zone aerodroma, komercijalne zone, zone pod restrikcijom, tržni centri, restorani brze hrane, zone za isporuku robe, zoološki vrtovi, zabavni parkovi, privremene zvučne barijere i ostali prikladni objekti.
Preporuke za instalaciju
Prefabrikovana zvučna barijera se isporučuje kompletirana za montažu. Ona uključuje stubove, panele, stege, eksere ili zavrtnje. Za montažu nije potrebna nikakva specijalna oprema ili obuka montažera. Za bušenje rupa u zemlji za postavljanje stubova dovoljno je svrdlo učvršćeno na kamion ili traktor, čija dimenzija mora da odgovara dimenziji stubova. Preporučeni materijal za ispunu rupa za stubove je lomljeni kamen jer obezbeđuje izvanrednu bočnu potporu i omogućava lako premeštanje zvučne barijere na drugu lokaciju. Uobičajeno je da se beton ne koristi. Stubovi se postavljaju na međusobnom rastojanju jednakom širini panela (ispune) plus 6mm tolerancije za ugradnju. Jedinstveni sistem postavljanja stubova i panela omogućava ekspanziju spoja.
Pojedinačni paneli se postavljaju na mesto ručno ili pomoću dizalice koristeći najlonsku omču koja je ugrađena na vrhu svakog panela. Stege pomoću kojih se pričvršćuju paneli za stubove su prethodno izbušene, tako da se na licu mesta ekserima pričvršćuju za stubove najpre sa jedne strane.
Po postavljanju panela pričvršćuju se stege i sa druge strane ali tako ugrađeni panel pliva u nastalom žljebu. Instalacija se završava sečenjem vrha stuba, ako je potrebno, i odsecanjem najlonskih omči. Modifikacije i prilagođavanja prema konturama terena gde standardni paneli ne odgovaraju se vrše veoma lako. Drveni paneli se mogu prilagoditi svakom tlu klimi i visini. Efekat prirodnog drveta je estetski superioran i lako prihvaćen od javnosti. U poređenju sa drugim zvučnim barijerama kao što je beton ili čelik, drvena barijera ima ekonomske prednosti, kao što su sama cena, troškovi instalacije i održavanja. Kompozitno drvo se još jednom pokazalo kao materijal sa određenim prednostima u odnosu na ostale klasične materijale, pogotovu ako se ima u vidu njegova ekološka komponenta a to je da je obnovljiv materijal, da vezuje CO2, i da se posle upotrebe može vratiti prirodnom zemljinom ciklusu.
Izvor: Furnirski zid koji zaustavlja buku, prof. dr Zdravković Vladislav, Drvotehnika, oktobar 2011, broj 32, strane 64-65.